De prognose van rugklachten is sterk afhankelijk van wat men aan preventie doet.
Hieronder volgt eerst een opsomming van preventiemogelijkheden en daarna details over de prognose.
Preventie van rugklachten
De meest voorkomende oorzaak van veel rugklachten - zowel acuut als chronisch – is schade aan de tussenwervelschijf (discus). Het doel van preventie is:
- Stop direct met een activiteit als de rug pijnlijk/pijnlijker wordt
Het herstel van het weefsel in de annulus kost tijd. De vezels bestaan uit collageen bindweefsel en dat herstelt langzaam. Bij voldoende preventieve maatregelen en oefeningen gaat het meestal al snel (na één tot enkele maanden) beter. De rug is dan alweer redelijk belastbaar. Na ongeveer 3 jaar kan de discus weer volledig hersteld zijn. Het blijft in elk stadium raadzaam om niet maximaal te belasten en te stoppen bij de eerste lichaamssignalen die aangeven dat de grens van de belastbaarheid bereikt wordt (vermoeidheid in de rug).
- Voorkomen dat nieuwe beschadigingen in de discus ontstaan
- Omstandigheden scheppen dat beschadigde weefsel zo goed mogelijk kan herstellen
Preventieve aanbevelingen
- Een goed begrip van de problematiek is nodig om te herstellen en nieuwe schade aan de rug te voorkomen. Lees daarom zowel de afdeling over 'hernia en spit' en'chronische rugklachten' aandachtig.
- Neem lichaamssignalen serieus:
- Stop direct met een activiteit als de rug pijnlijk/pijnlijker wordt
- Zorg dat de rug ’s nachts in een ontspannen positie. Ga slapen met een lichaamskussen (meer info: beste slaaphouding, minder klachten);
- Vraag iemand om te kijken of uw rug recht ligt als u op de zij ligt op uw matras. Zo niet, overweeg dan de aanschaf van een matras op maat.
- Doe op geleide van een therapeut dagelijks oefeningen die goed zijn om de rug los te houden zonder dat deze geforceerd wordt;
- Als de rug later op de dag (weer) stijver wordt, herhaal dan de oefeningen;
- Las extra pauzes in bij rugbelastende activiteiten waar je niet aan gewend bent;
- Verhoog de belastbaarheid door (medische) fitness, maar doe dat heel geleidelijk. Forceer niks en doe geen buikspieroefeningen zonder instructies van een therapeut (meer info: buik- en rugspieroefeningen);
- Veel bewegen: wandelen, fietsen, zwemmen. Opbouwen van drie keer per dag 5 minuten wandelen (eind acute fase) tot zo vaak en zo lang als het kan en prettig is (meer info: effect van actief bewegen);
- Vermijd bukken zoveel mogelijk en vermijd herhalend bukken helemaal (meer info: risico bukken);
- Mocht bukken onvermijdelijk zijn, ga dan door de knieën en buig de rug zo min mogelijk (meer info: risico bukken);
- Til alleen voor zover het niet leidt tot vermoeidheid of pijn in de rug.
- Vermijd houdingen waarbij de rug gekromd is. Niet onderuit hangen op de bank en niet te lang zitten in één houding;
- Sta regelmatig op en wissel zitten, lopen (en indien nodig ook liggen) regelmatig af.
- Wes voorzichtig met belasten en bewegen na een lange autorit. De rug is dan kwetsbaarder (meer info: effect van statische belasting);
- Gebruik de lendensteun van de auto- en bureaustoel of, als die er niet is, gebruik een extern lendenkussen. Dit laatste ook thuis op de bank of in een stoel;
- Als de rug vermoeid voelt of extra pijnlijk is, ga dan ook even liggen op de zij met een lichaamskussen tussen de knieën en eventueel op de rug met de benen opgetrokken en een dik kussen onder de knieën;
Prognose rugklachten bij goede preventie
Veel rugklachten ontstaan door schade vanuit de tussenwervelschijf (discus), maar er zijn uiteraard ook veel andere oorzaken. Dat maakt verschil in de prognoses.
A) Prognose van schade aan de discus (spit, hernia en veel chronische rugklachten)
De prognose bij spit en hernia hangt af van de schade in de discus. Tevens hangt het heel sterk af wat men aan preventie doet. Zonder preventieve maatregelen wordt niet alleen het herstel vertraagd, maar is ook de kans groot om opnieuw door de rug te gaan.Het herstel van het weefsel in de annulus kost tijd. De vezels bestaan uit collageen bindweefsel en dat herstelt langzaam. Bij voldoende preventieve maatregelen en oefeningen gaat het meestal al snel (na één tot enkele maanden) beter. De rug is dan alweer redelijk belastbaar. Na ongeveer 3 jaar kan de discus weer volledig hersteld zijn. Het blijft in elk stadium raadzaam om niet maximaal te belasten en te stoppen bij de eerste lichaamssignalen die aangeven dat de grens van de belastbaarheid bereikt wordt (vermoeidheid in de rug).
B) Prognose gewrichtspijnen en spieraandoeningen
De prognose van ziektebeelden van de rug waarbij gewrichtspijnen optreden, zoals reuma en de ziekte van Bechterew zijn zo afhankelijk van de specifieke omstandigheden dat daar geen algemeen geldende uitspraken over te doen zijn.
De prognose van spierproblemen varieert eveneens sterk en hangt af van de precieze oorzaak.
Wat de oorzaak van de klachten ook is: ’s nachts moet het lichaam herstellen van de belasting van overdag. Dat geldt voor spieren, banden, gewichten, tussenwervelschijven etc. En om optimaal te herstellen is het van groot belang dat het lichaam ’s nachts in een zo ontspannen mogelijke houding ligt. Voor meer info, klik op: optimaal herstellen tijdens de slaap.
De prognose van spierproblemen varieert eveneens sterk en hangt af van de precieze oorzaak.
Wat de oorzaak van de klachten ook is: ’s nachts moet het lichaam herstellen van de belasting van overdag. Dat geldt voor spieren, banden, gewichten, tussenwervelschijven etc. En om optimaal te herstellen is het van groot belang dat het lichaam ’s nachts in een zo ontspannen mogelijke houding ligt. Voor meer info, klik op: optimaal herstellen tijdens de slaap.
